Bij diarree grijpen sommige mensen direct naar een glas cola in de hoop dat dit wondermiddel verlichting biedt. Maar werkt het ook echt zo? Kort gezegd: nee. Toch is het interessant om te kijken waar deze gedachte vandaan komt en wat cola nou precies doet als je last hebt van diarree. Er gaan namelijk nogal wat verhalen rond over de mogelijke genezende werking van cola, waardoor het onderwerp best wat verdieping verdient.
Wat gebeurt er eigenlijk bij diarree
Diarree herken je meestal direct aan de waterige en dunne ontlasting. Op dat moment lukt het de darmen niet goed om het water en de voedingsstoffen uit de ontlasting op te nemen. Hierdoor blijft er te veel vocht in de ontlasting achter. Diarree kan door allerlei oorzaken ontstaan. Denk aan virale infecties, bacteriële besmettingen, stress, veranderingen in voeding of medicijngebruik. Wat je lichaam op zo’n moment nodig heeft, is vooral voldoende vocht en het vermogen om dat vocht vast te houden.
Waarom mensen cola als remedie zien
Cola wordt al lang gezien als een soort huismiddeltje bij diarree. Sommige mensen zweren erbij en beweren dat hun klachten verminderen na een glas cola. Toch ontbreekt er wetenschappelijk bewijs om deze werking te onderbouwen. De vraag blijft dan ook waar deze overtuiging vandaan komt en waarom sommige mensen toch menen er baat bij te hebben.
Wat doet cola in je darmen
Het effect van cola bij diarree draait in feite om twee stoffen die in het drankje zitten: suiker en cafeïne.
Suiker zorgt ervoor dat er water in de darmen wordt vastgehouden. Op het eerste gezicht lijkt dat gunstig, maar schijn bedriegt. Het vocht blijft in de darmen en wordt niet goed door het lichaam opgenomen. Daardoor neemt het risico op uitdroging juist toe. Dat is precies wat je niet wilt wanneer je al veel vocht verliest.
Cafeïne werkt anders. Deze stof stimuleert de bewegingen van de darmen, waardoor de ontlasting juist sneller door het darmkanaal wordt afgevoerd. Voor iemand met diarree betekent dit dat het probleem alleen maar kan verergeren. In plaats van verlichting zorgt cafeïne dus juist voor vaker en dunner toiletbezoek.
Cola wordt bij meer klachten ingezet
Hoewel cola niet helpt tegen diarree, wordt het wel vaker aangeprezen bij verschillende kwaaltjes. Mensen drinken het bijvoorbeeld bij maagklachten, keelpijn of hoesten. Bij veel van deze toepassingen ontbreekt echter overtuigend bewijs dat het drankje daadwerkelijk verlichting biedt. Eén uitzondering kan zijn wanneer iemand zwaar op de maag liggend eten heeft genuttigd. In dat geval kan de cafeïne in cola de spijsvertering wat op gang helpen. Dat verklaart wellicht waarom sommige mensen positieve ervaringen melden.
Wie het lekker vindt, kan cola prima blijven drinken, zolang het met mate gebeurt. Of het nu gaat om een placebo-effect of simpelweg het tijdelijke gevoel van verlichting: als het geen kwaad kan, is er ook weinig reden om het te verbieden. Alleen bij diarree heeft het weinig nut.
Wat wel werkt bij diarree
Wanneer je diarree hebt, is het belangrijkste om uitdroging te voorkomen. Daarvoor bestaat er een bewezen en effectieve oplossing: ORS, oftewel Oral Rehydration Solution. Dit middel, verkrijgbaar bij apotheek of drogist, wordt opgelost in water en zorgt ervoor dat het lichaam water en zouten beter kan vasthouden. Zo blijft het vochtgehalte op peil en vermindert het verlies via de ontlasting.
Praktische tips bij diarree
Naast ORS zijn er nog een paar dingen die je kunt doen om het herstel te ondersteunen. Wie diarree heeft, moet extra goed letten op de vochtinname. Drink bij voorkeur water of thee en probeer direct na elk toiletbezoek weer een glas vocht binnen te krijgen. Zo vul je het verloren vocht meteen weer aan.
Daarnaast is hygiëne extra belangrijk om verspreiding van bacteriën of virussen te voorkomen. Was je handen grondig na elk toiletbezoek, desinfecteer regelmatig de wc en was kleding op hogere temperaturen.
Ook voeding blijft belangrijk. Hoewel je misschien minder trek hebt, helpt het juist om toch te blijven eten. Vezelrijke voeding kan de ontlasting wat indikken, terwijl voedingsmiddelen met veel suiker beter even gemeden worden. Overigens hoef je bij normale, milde diarree geen streng dieet te volgen. Eet waar je je goed bij voelt.
Het gebruik van diarree-remmers is in veel gevallen niet nodig. Het lichaam probeert de boosdoeners namelijk zelf kwijt te raken. Door de ontlasting te stoppen, voorkom je dat de ziekteverwekker je lichaam kan verlaten. Als je thuis bent en geen drukke dag voor de boeg hebt, is het vaak beter om het natuurlijke proces zijn gang te laten gaan.
Wanneer de diarree langere tijd aanhoudt of gepaard gaat met koorts of uitdrogingsverschijnselen, is het verstandig om contact op te nemen met een arts.